"Heilige Stoel Draagt Geen Juridische Verantwoordelijkheid"
De Redactie
Volgens de advocaten van de Heilige Stoel, de top van de katholieke kerk, is de rechtbank van eerste aanleg in Gent niet bevoegd om te oordelen over de groepsvordering rond het misbruik in de kerk. Dat hebben ze vandaag gepleit. Over de zaak, die al dan niet losstaat van Operatie Kelk, zijn er veel vragen. Een uitspraak volgt ten vroegste op 1 oktober. 39 slachtoffers van misbruik hebben de Heilige Stoel in Rome, de Belgische bisschoppen en oversten, en bisschop Vangheluwe gedagvaard, omdat ze pedofiele priesters zouden hebben beschermd. De slachtoffers, die vertegenwoordigd worden door meester Walter Van Steenbrugge, eisen een schadevergoeding. Maar Fernand Keuleneer, de advocaat van de Belgische kerkoversten, denkt niet dat het zo ver zal komen. "Wij zitten hier niet in een strafzaak, we zitten hier in een burgerlijke zaak. Men zegt dus, jullie bisschoppen, jullie hebben een fout gemaakt, die fout heeft schade veroorzaakt en er is dus een oorzakelijk verband tussen fout en schade. Men moet elk van die drie dingen heel precies aantonen. En dat doet men niet, men maakt sterke forse straffe verklaringen, maar daar blijft het ook bij." "Er wordt geen schade aangetoond" Volgens de advocaten van de kerkelijke oversten geldt de immuniteit van de Heilige Stoel. "Het leed staat buiten kijf, maar de Heilige Stoel draagt geen juridische verantwoordelijkheid. De verdediging identificeert de paus met de Heilige Stoel, maar de Rooms-katholieke kerk heeft geen rechtspersoonlijkheid", zei advocaat Raf Verstraeten. De verdediging wierp ook de verjaring op, waarbij gesteld werd dat 34 van de 39 eisers een aanvraag hebben ingediend voor financiele compensatie bij het centrum voor arbitrage inzake seksueel misbruik.
De rechtbank van eerste aanleg kan volgens de Heilige Stoel ook geen uitspraak doen terwijl de strafrechtelijke zaak rond de Operatie Kelk nog loopt. "Minstens een aantal van de mensen die hier eiser zijn, zijn ook klager in de strafrechtelijke procedure. De vraag naar beweerd schuldig verzuim zal ook daar aan de orde zijn. Daar is nog geen uitspraak over gedaan", zei Verstraeten. De verdediging van de Heilige stoel betwist bovendien dat er sprake was van een "doofpotoperatie". Volgens Joris Van Cauter, de advocaat van Roger Vangheluwe, zal de ontnuchtering voor de slachtoffers groot zijn. "Ik geloof dat hier getraumatiseerde mensen zitten, maar de juridische uitspraak zal de kroniek zijn van een nieuwe teleurstelling in het leven van die mensen. Er werd hen gezegd dat alle muren doorbroken zouden worden en dat ze recht naar Rome gingen gaan om iedereen aansprakelijk te stellen, maar juridisch is er nu bijna niet gepleit. Wat is de concrete fout die mijn client wordt aangewreven, wat is de schade en waar is het oorzakelijk verband?", vroeg Van Cauter. De advocaat van Vangheluwe vroeg de rechtbank om niet in te gaan om de vraag tot schadevergoeding. "Er wordt 39 keer 10.000 euro gevraagd, en dat wordt nu uitgebreid met nog 69 slachtoffers. Er wordt dus al 1.080.000 euro provisioneel gevraagd, voor drie keer niets. Er wordt geen schade aangetoond", zei Van Cauter. "Ze deden er alles aan om hun eigen hachje te redden" In de replieken herhaalde advocaat Van Steenbrugge (foto) dat de verantwoordelijken binnen de kerk de andere kant opkeken. "Het gaat om de fout van de doofpot. Ze deden er alles aan om hun eigen hachje te redden. Ik vraag de rechtbank om de kerkelijke overheden niet boven de wet te stellen."
De groepsvordering werd ingeleid door de advocatenassociatie Van Steenbrugge, Van Acker & Mussche en gebeurde in naam van slachtoffers van seksueel misbruik in de kerk. Het advocatenkantoor kreeg van de Gentse balie de toestemming om een collectieve vordering of "class action"-zaak in te stellen. De bedoeling van de klacht is om de aansprakelijkheid in hoofde van de Heilige Stoel, de Belgische bisschoppen en de hogere oversten te laten vaststellen. De burgerlijke zaak werd in 2011 ingeleid voor de rechtbank van eerste aanleg, maar werd vandaag pas gepleit. "Het gaat om mensen die vanaf de jaren 50 misbruikt zijn, soms van hun 3 tot hun 18 jaar, binnen een gezagsrelatie in de kerk. Er is een enorme gevolgschade. Ze zijn psychisch getekend voor het leven. Vier personen zijn uit de anonimiteit getreden, en 35 andere hebben de volmacht ondertekend. In totaal hadden 140 personen ons kantoor aangezocht, maar die hebben door het misbruik geen vertrouwen meer in mensen", zei advocaat Van Steenbrugge. "Heilige Stoel was werkgever op moment van misbruik" Roel Verschueren, die zelf slachtoffer is geweest van seksueel misbruik, vertegenwoordigt mee de groep slachtoffers. In "De ochtend" vertelde hij over de rechtszaak.
"We zullen proberen bewijs aan te brengen dat oversten nagelaten hebben om op te treden, dat ze hun verantwoordelijkheid niet hebben genomen zodat het misbruik niet meer zou gebeuren." Deze klacht gaat over schuldig verzuim door oversten, benadrukt Verschueren, en daarom is de groep mensen die aangeklaagd wordt, groot. "Het gaat om oversten, dus de bisdommen en de congregaties, maar ook de Heilige Stoel, die we beschouwen als werkgever op het moment van het misbruik." "Niemand heeft schuld bekend" Velen van de slachtoffers die meestappen in deze klacht, moeten niet weten van de arbitragecommissie die na de reeks schandalen in het leven is geroepen. Die commissie gaf al schadevergoedingen aan slachtoffers. "Sommige slachtoffers weigeren om met welke vertegenwoordiging van de kerk dan ook te praten. Dit blijft het leven van heel wat mensen beheersen. Daarom willen velen vandaag ook anoniem blijven", vertelt Verschueren. "Dit gaat om een totaal andere zaak dan over het misbruik zelf. Het gaat niet om het rechtstreekse delict tussen dader en slachtoffer, het gaat om de oversten die zich schuldig gemaakt hebben aan schuldig verzuim", zegt Verschueren. "Niemand heeft schuld bekend, het gaat om een ander misdrijf." Veel vragen Hoewel de zaak gaat over schuldig verzuim, en niet om het misbruik zelf, moet de rechter toch antwoorden op enkele vragen over beide dossiers. VRT-radiojournalist Philip Heymans lijstte ze op in "De ochtend". Zo is er het onderzoek in het kader van Operatie Kelk. Dat is het strafrechtelijke onderzoek naar misbruik door geestelijken, dat loopt nog, al zit het vast in procedureslagen. In het Belgische recht heeft een strafrechtelijke zaak voorrang op een burgerlijke klacht als het over hetzelfde gaat. De rechter zal nu moeten oordelen of de burgerlijke zaak over schuldig verzuim dezelfde is als de strafrechtelijke zaak over het misbruik. Daarnaast is er de kwestie van de zogenoemde "class action", waarbij een groep slachtoffers zich burgerlijke partij stelt en zich laat vertegenwoordigen door enkele mensen. Het is niet duidelijk of zoiets wel kan in het Belgische rechtssysteem. Een ander heikel punt is de klacht tegen het Vaticaan. De paus kan als staatshoofd van het Vaticaan sowieso niet gedagvaard worden, maar maakt een klacht tegen de Heilige Stoel wel kans? Al die kwesties werden ook aangekaart door de verdediging. Op duidelijkheid is het nog wachten tot oktober.
|
.
Any original material on these pages is copyright © BishopAccountability.org 2004. Reproduce freely with attribution.