The Juzonieuws
August 22, 2011
http://juzonieuws.net/2011/08/21/medische-ethiek-en-moderne-pragmatica-in-sint-joep-en-sint-an-te-heel-deel-2/
 |
Een "wandelgroepje" van Sint Joep in de buitenlucht op dagelijkse ronde. Tegenwoordig zijn er ruime en mooie parken voor aangelegd. Foto NTR.
.
Er is de laatste dagen veel opwinding en ongerustheid ontstaan in de tehuizen voor opvang en begeleiding van geestelijke gehandicapten, in Limburg. In diverse e-mails bereiken mij die signalen.
Het was wel te verwachten. Het aangekondigde strafrechtelijk onderzoek naar de onverklaarde dood van tientallen jongens in het begin van de vijftiger jaren van de vorige eeuw bij Sint Joep te Heel, is door de Limburgse kranten ongenuanceerd en te sensationeel opgesmukt gepresenteerd.
.
Dat had niet zo gehoeven, en dat had anders gemoeten.
Bij de kranten is tegenwoordig niemand meer die een goed commentaar kan schrijven.
In het commentaar had men moeten uitleggen, dat het niet primair om sexueel wangedrag gaat, waarop het onderzoek is gericht, en dat er van een vermoeden in die richting op dit moment geen sprake is. Zou dat wel zo zijn, en dat kan nog altijd, dan had het Openbaar Ministerie dat moeten melden.
Sensatiezucht
De indruk wordt gewekt, dat men opzettelijk deze route heeft gelopen, omdat het onderzoek dat Deetman doet naar sexueel misbruik door leiders binnen de katholieke kerk, nauwelijks iets meer oplevert, eigenlijk is vastgelopen en uitermate weinig of geen in beschuldiging te stellen functionarissen, -met kans op vervolging-, als resultaat ter beschikking zal kunnen stellen en opvoeren.
Sepot
Vandaar dat er al meteen bij werd gezegd: “als er al iets is gebeurd, dan is het verjaard, en dan kunnen geen strafmaatregelen of claims meer worden ingesteld.” De exercitie van het O.M. maakt in dat geval een nodeloos grootscheeps sensatiebeluste indruk, en sepot ware dan beter op zijn plaats geweest. Immers: waar niets te halen is, hoef je ook geen moeite te doen.
Beschadiging
Personeelsleden van de tehuizen in Limburg, maar ook de ouders van gehandicapte kinderen die in de tehuizen worden verzorgd en opgevoed, voelen zich door de eenzijdige sensatiebeluste suggestieve publicaties der kranten en de televisie en de nasleep van de laatste dagen in een kwade reuk geplaatst, en beschadigd. Dat is onterecht want de verzorging en begeleiding van geestelijke gehandicapten is in Limburg, en zeker bij Sint Joep en Sint An te Heel, op uitstekend hoog niveau. Er valt geen kwaad woord over te zeggen. Ik verklaar met nadruk dat ik geheel onpartijdig en onbevooroordeeld bij de beschouwing van deze materie ben, en blijf.
De tehuizen Sint Joep en Sint An hebben hun gesloten en geheel afgeschermde politiek, bedrijfsvoering en maatschappelijk interactief handelen en optreden sinds de zeventiger jaren van de vorige eeuw geheel omgegooid en opengegooid. Waren de tehuizen in de vijftiger jaren nog gesloten en volstrekt geisoleerd, dat veranderde in 1975 helemaal en grondig. Op dit moment zijn het buitengewoon goed functionerende instellingen voor de ambulante psychiatrische gezondheidszorg, zoals ook alle overige instellingen volgens dezelfde formule van openheid en wisselwerking met en tussen de plaatselijke bevolking in Limburg functioneren.
“Open Dagen”
Sint Joep en Sint An te Heel begonnen met “Open Dagen”, directe en duidelijke voorlichting zonder omwegen voor het publiek, in het midden van de zeventiger jaren van de vorige eeuw. Dat was wel nodig ook, omdat men ervoor had gekozen de zorg in de instellingen voort te zetten en uit te breiden, en niet af te bouwen en te sluiten waarvan sprake in voorbereidende planning is geweest. De financiele, zakelijke en bedrijfseconomische bedrijfsvoering van de tehuizen is niet altijd helder open en klaar geweest en deze werd als eerste op nieuwe, moderne leest geschoeid. Het was duidelijk dat voor uitbreiding en nieuwbouw, reorganisatie en opwaardering van de verzorging en verzorgenden, veel geld nodig was.
De directies van de beide tehuizen en de stichtingsbesturen klopten daarvoor aan bij oude vertrouwde geldschieters en donateurs, maar ook bij provincie en gemeente. De wettelijke vergoedingen (de AWBZ bestond toen in een andere, veel beperktere vorm) waren voor de grootscheepse verbouwing van de beide tehuizen in Heel absoluut niet toereikend. De stichtingsbesturen hoopten een deel van “de grindpot”, voor het “goeie algemeen sociale doel” in handen te krijgen.
Ontgrinders
Dat is gelukt. De gemeente Heel en Panheel is de Limburgse gemeente waar de ontgrinders in verhouding het hardst hebben toegeslagen. Er is bijna geen grondgebied meer. “Wij heersen hier over water, lucht en wolken,” zei Piet Bongaerts, burgemeester van Heel en Panheel herhaaldelijk in die tijd. Ik volgde beroepsmatig en beschreef in de krant alle raads- en commissievergaderingen en alle gebeurtenissen, plannen en uitvoeringen in de 24 gemeenten van het stadsgewest dus ook die van Heel. Ik woonde in een gemeente naast Heel en Panheel. Door de ontgrinding kwamen grote geldstromen naar Heel en Panheel. Daarvan zijn de reorganisaties verbouwingen en nieuwbouw voor de beide tehuizen gemaakt zoals ze in uitstekende staat er nu uitzien.
Sociowoningen
Maar tegelijkertijd veranderde ook iets zeer grootscheeps en indrukwekkend in de bedrijfsvoering van beide tehuizen. De deuren werden wagenwijd opengezet. Iedereen kon, kan en blijft hartelijk welkom en loopt op ieder moment naarbinnen. Er worden talloze gemeenschapsactiviteiten gehouden alleen voor niet-gehandicapten, maar ook met alle gehandicapten samen. Er kwamen sociowoningen aan de rand van de gemeente, waarin gehandicapten worden opgeleid en begeleid in de op thuis lijkende gezinssituatie. Gehandicapten lopen in grote groepen ieder moment van de dag buiten op straat, en ook alleen en ze gaan alleen met de “gewone” bus, Veolia lijn 73. Als er eens iets niet goed gaat dan worden ze geheel automatisch door iedere “normale” inwoner van de dorpen eromheen, moeiteloos geholpen.
Dat was nog nooit vertoond en bestond vroeger totaal niet.
Het functioneert volledig perfect tot op de dag van vandaag.
Gehandicapten, ook de diep-gezonkenen, zijn volledig geintegreerd
in de “gewone, normale” maatschappij van Heel en wijde omtrek.
Dat is een unieke recente bewonderenswaardig pragmatische ontwikkeling
voor het gehele land.
Euthanasie
Aanvankelijk waren er plannen die in besloten commissiebijeenkomsten binnen en buiten de gemeenteraad, het gemeentebstuur en de stichtingsbesturen in de zeventiger jaren voorgesteld en besproken werden, om de ergst-diep gezonken geestelijke gehandicapten in de tehuzien waarmee geen enkel contact meer mogelijk was, via euthanasie uit het leven weg te voeren. Op medisch-ethische gronden vond men het niet meer doenlijk om nog (kostbare) zorg aan deze zeer ersntig verzonken patienten te blijven verstrekken. Men won advies en beleidslijnen in van erkende hoogstaande deskundigen als psychiaters, geneesheren en specialisten om besluiten in die zin voor de tehuizen te kunnen nemen. Daarbij werd de uitgesproken charitatieve katholieke geloofs- en bestuursstructuur enigermate op de achtergrond geplaatst en ingeruild voor meer economisch pragmatische vernieuwing en inzichten.
Naastenliefde
Deze lijn van medisch ethisch denken is voor de tehuizen in Heel voornamelijk door bezwaren van de omgeving: de gemeenteraad, het bisdom en de ouders, in de tachtiger jaren niet meer voortgezet. Men besloot de volledige all-in verzorging te gaan bieden en wel door perfect opgeleide deskundige verzorgers van het hoogst bereikbare niveau. In dat streven is men voor Sint An en Sint Joep volledig geslaagd. Cursisten voor de paramedische beroepen en de psychiatrische verzorging moeten eerst stages op Sint An en Sint Joep met goed resultaat hebben afgesloten, voordat ze verder kunnen. De tehuizen hebben een uitstekende naam en faam op onderwijsgebied.
Sexuele paragraaf
Wat de “sexuele paragraaf” betreft het volgende. Er is prake van geweest om pupillen en zelfs verzorgers in het verleden uit het oogpunt van “voorbehoedkunde” in deze tehuizen te steriliseren en te castreren. Dat er sexuele handelingen verricht werden en worden is net zogoed als overal elders in de hele wereld doodnormaal. Het leven van de mens kan nu eenmaal niet zonder. Maar er zijn geen gevallen van machtsmisbruik of moedwillige afpersing en beschadiging geweest die strafrechtelijk ingrijpen voor geestelijk gehandicapten, dus niet-toerekeningsvatbaren of begeleiders in welke vorm, noordzakelijk zouden hebben moeten gemaakt. Sexueel gedrag in de tehuizen voor geestelijk gehandicapten is nog heel wat anders dan in de gewone maatschappij. Het lijkt er dus op, dat het strafrecht bij het beschouwen van de gang van zaken op dit gebied in dit soort tehuizen en met dit soort verzorgers en begeleiders niet op de voorgrond aanwezig dient te zijn. Het is daarvoor niet geschikt.
Wordt vervolgd.
Any original material on these pages is copyright © BishopAccountability.org 2004. Reproduce freely with attribution.