BishopAccountability.org
 
  Seksueel Misbruik: Drie Arresten En Twee Hoorzittingen

Gazet Van Antwerpen
December 25, 2010

http://www.gva.be/dekrant/experts/johndewit/seksueel-misbruik-drie-arresten-en-twee-hoorzittingen.aspx

De voorbije week was de Kerk niet weg te branden uit de publieke belangstelling. Er vielen drie arresten over Operatie Kelk, het Brusselse onderzoek naar seksueel misbruik van minderjarigen in de Kerk. Die arresten wierpen een licht op nog onopgehelderde aspecten van Operatie Kelk. Bovendien kwamen kardinaal Godfried Danneels en aartsbisschop Andre-Joseph Leonard getuigen voor de Kamercommissie Seksueel Misbruik. Leonard pleitte er voor een vrijwillig solidariteitsfonds van alle sectoren waarin seksueel misbruik plaatsgrijpt. Uit de hoorzitting bleek verder dat slachtoffers van pedofiele pastoors momenteel al meer rechtsmogelijkheden hebben dan slachtoffers van andere pedofielen. Een kritische analyse.

DE ARRESTEN OVER OPERATIE KELK

Tijdens de voorbije week velde het Brusselse gerecht drie arresten over seksueel misbruik in de Kerk en over Operatie Kelk van 24 juni 2010. (Voor meer uitleg over deze operatie, zie: hier.)

Samengevat komen die arresten er op neer dat onderzoeksrechter Wim De Troy als onderzoeksrechter mag aanblijven. Hij moet wel alle dossiers van de Commissie-Adriaenssens en de correspondentie tussen de Kerk en de pauselijke nuntius teruggeven, want die zijn op 24 juni 2010 onwettig in beslag genomen. De Troy mag voor de rest al wat hij in beslag nam in het Mechelse aartsbisdom behouden en bestuderen. Dat bewijsmateriaal blijft geldig. Hetzelfde geldt voor alle dossiers van Rik Deville en die van de Commissie-Halsberghe. Wat zeggen de arresten?

1. DE HUISZOEKINGEN BIJ DE COMMISSIE-ADRIAENSSENS

In een eerste arrest van de Brusselse Kamer van Inbeschuldigingstelling, moest de KI op verzoek van het Brusselse parket-generaal onderzoeken of De Troy de procedureregels van het gerechtelijk onderzoek wel had gerespecteerd.

1.1. De saisine

De KI besloot dat dit op heel wat punten niet zo was. Vooraleer uit te leggen waarom de KI dit vond, is het belangrijk om weten welke feiten en welke misdrijven De Troy mocht onderzoeken van het Brusselse parket. In vakjargon noemt men dat zijn "saisine". Die saisine werd eigenlijk pas tijdens de voorbije week publiek bekend.

Juridisch gezien ging het om "aanrandingen van de eerbaarheid met geweld of bedreiging op een minderjarige beneden de zestien jaar waarover de dader gezag had". Dat was al bekend, maar de feiten waarover het ging nog niet.

Feitelijk gezien ging het om twee punten:

* De "30 tot 33 dossiers" die eremagistrate Godelieve Halsberghe had overhandigd aan het Rijksarchief. Het ging dus om de dossiers van de Commissie-Halsberghe. (Deze commissie werkte binnen de Kerk tussen 2000 en 2008 als voorloper van de Commissie-Adriaenssens. De bisschoppen wilden dat deze commissie hen zou adviseren over wat ze moesten doen met klachten over seksueel misbruik, maar in plaats daarvan velde Halsberghe "vonnissen", waarin zij de Kerk tot schadevergoedingen veroordeelde. De bisschoppen wilden geen parallelle justitie en ze vroegen Halsberghe om ontslag te nemen. "De eremagistrate wilde dat aanvankelijk niet doen en toen ze het toch deed, wilde ze de dossiers die ze nog had niet teruggeven", zo zegde de Doornikse bisschop Guy Harpigny in het parlement. Uiteindelijk deponeerde ze die dossiers bij het Rijksarchief, nadat ze naar eigen zeggen met de dood was bedreigd, nvdr).

* Een proces-verbaal van een verhoor van Halsberghe op 21 juni 2010 waarin zij had gezegd dat er geheime documenten over seksueel misbruik binnen de Kerk verborgen waren in de Sint-Romboutskathedraal in Mechelen. Ze had dit nu eens van kardinaal Godfried Danneels vernomen, dan weer van twee priesters die haar tijdens een bezoek aan de kathedraal samen met de kardinaal vergezelden.

1.2. Het arrest

De KI besloot woensdag jl. dat de 475 dossiers van de Commissie-Adriaenssens, die De Troy in beslag liet nemen in Leuven, Oostrozebeke en Anhee, onwettig in beslag genomen zijn. Ze hadden immers niets te maken met de saisine van De Troy, met de misdrijven die hij mocht onderzoeken dus. Al wat uit deze inbeslagname voortvloeit is nietig.

Niet nietig zijn evenwel:

* Twee brieven die in het aartsbisschoppelijk paleis in Mechelen in beslag zijn genomen en die door de onderzoeksrechter werden geopend. Deze brieven vallen niet onder het briefgeheim, omdat ze niet meer in bezit waren van de post. De onderzoeksrechter mocht de brieven ook openen, gezien de misdrijven die hij mocht onderzoeken.

* De dossiers van Rik Deville. De priester-bezieler van de "Werkgroep Mensenrechten in de Kerk" had al op 16 juni een aantal van zijn dossiers over seksueel misbruik in de Kerk overhandigd aan het Brusselse gerecht. Een aantal andere wilde hij niet afgeven omdat de slachtoffers daar niet mee akkoord gingen. De onderzoeksrechter nam die dossiers in beslag. En dat mocht hij, vindt de Brusselse KI nu. "Niets laat vermoeden dat Deville de dossiers geheim moest houden. En een mogelijke schending van Deville's beroepsgeheim als priester zou de bewijskracht van de documenten toch niet aantasten, omdat het niet gaat om geheimen die door daders of medeplichtigen aan Deville zijn verteld".

2. DE INBESLAGNAMES IN MECHELEN

Een tweede arrest van de Brusselse KI kwam er op verzoek van de advocaten van Godfried Danneels en van het aartsbisdom Mechelen-Brussel. Zij wilden dat de stukken die op 24 juni in Mechelen in beslag genomen waren zouden worden teruggegeven en dat ze als bewijsmateriaal zouden worden nietig verklaard. Dat doet de KI echter niet.

Waarom niet?

* De onderzoeksrechter bleef perfect binnen zijn saisine, want hij mocht speuren naar de geheime bergplaats waarvan Halsberghe gewag had gemaakt. Boringen in de tombes van kardinaal Suenens en Mercier mochten dus.

* De huiszoeking was niet buiten verhouding tot het gestelde doel (de waarheid vinden over de twee punten van Halsberghe) omdat de misdrijven voldoende ernstig waren, de informatiebron (eremagistrate Halsberghe) voldoende betrouwbaar leek en omdat de andere informatie van Halsberghe voldoende gedetailleerd was (nl. een volledige lijst van alles wat op het Rijksarchief door haar was gedeponeerd). De huiszoeking was dus geen fishing expedition, zoals de advocaat van Danneels had beweerd en zoals de KI aanvankelijk ook had gevonden.

* De bisschoppen die ter plaatse waren, werden voldoende geinformeerd over wat gebeurde en waarom dat zo was.

* De inbeslaggenomen stukken zijn niet verkregen door een misdrijf. Er was geen grafschennis omdat de onderzoeksrechter opdracht had gegeven tot het openbreken van de graven en in de kathedraal werden geen goederen in beslag genomen.

* Om regelmatig te zijn moet een huiszoeking niet gebeuren bij iemand die van een misdrijf wordt verdacht.

* De pers was louter toevallig aanwezig en om een andere reden dan de huiszoeking (om CD&V-senator Rik Torfs te interviewen, nvdr). De rechten van verdediging van Danneels zijn niet geschonden door de aanwezigheid van de pers omdat Danneels niet in verdenking was gesteld.

* De Salduzregels, die bepalen dat iedere verdachte vanaf zijn eerste verhoor door een advocaat moet worden bijgestaan, zijn niet geschonden. Danneels had dit betoogd omdat bepaalde personen die in het aartsbisschoppelijk paleis aanwezig waren, werden verhoord zonder advocaat. De KI verwerpt dit argument. "Deze mensen werden niet verdacht en hebben geen belang om een schending van de rechten van verdediging aan te voeren".

* De ambtswoning en het aartsbisschoppelijk paleis zijn geen aanhangsels van een diplomatieke zending. Er mochten huiszoekingen plaatsgrijpen. "De staatsimmuniteit van het Vaticaan" (sic) is niet geschonden door de huiszoeking omdat het onderzoek niet tegen Rome gericht was.

* De godsdienstvrijheid is niet geschonden. Het gerechtelijk onderzoek was immers niet gericht op de benoeming van een priester of bisschop. Het recht van bisschoppen en priesters om onder elkaar te corresponderen werd niet geschonden en hun recht om beslissingen van de overheid openbaar te maken al evenmin. Ook het feit dat de bisschoppen tijdelijk hun gsm's en documenten niet konden gebruiken, belemmert de werking van het aartsbisdom niet.

* Het beroepsgeheim van Danneels is niet geschonden omdat de huiszoeking niet tot doel had om zijn beroepsgeheim te omzeilen en omdat de in beslag genomen stukken geen informatie bevatten die onder het beroepsgeheim valt.

Om al deze redenen is de huiszoeking volgens de Brusselse KI niet buitensporig en is het bewijsmateriaal dat daar werd in beslag genomen geldig. Eerder had een anders samengestelde KI, zonder de burgerlijke partijen te horen, anders beslist.

Maar: de briefwisseling tussen de kerkelijke overheden en de pauselijke nuntius mocht niet in beslag genomen worden omdat ze onder het diplomatiek geheim valt.

Dit tweede arrest is merkwaardig omdat de KI van Brussel hier haar eerdere visie herroept. Toen deze zaak op 9 september 2010 een eerste keer voor de KI kwam, zonder burgerlijke partijen, kreeg Danneels gelijk. De KI vond de huiszoekingen van De Troy in Mechelen toen wel een fishing expedition. Nu niet meer dus. De advocaten van Danneels en het aartsbisdom willen in Cassatie gaan tegen dit arrest, maar het is nog niet zeker of dit zal gebeuren en ook de kritieken zijn nog niet bekend.

3. DE WRAKING VAN DE TROY

Een derde arrest werd dinsdag geveld door het Brusselse Hof van Beroep zelf. Het ging om een procedure tot wraking die kardinaal Danneels en het aartsbisdom Mechelen-Brussel hadden ingespannen tegen onderzoeksrechter Wim De Troy.

Zij vonden dat De Troy te partijdig was en te vijandig stond tegenover Danneels en het aartsbisdom. Ze hadden dit afgeleid uit het feit dat onderzoeksrechter De Troy het volledige dossier van de Commissie-Adriaenssens, met de 475 klachten, ter inzage had gegeven aan Meester Walter Van Steenbrugge, de bekende pleiter voor een aantal slachtoffers van seksueel misbruik in de Kerk. Van Steenbrugge had om inzage verzocht, maar hij vertegenwoordigde slechts 11 slachtoffers. Danneels en co betwistten niet het inzagerecht van Van Steenbrugge, maar wel dat dit werd uitgebreid tot dossiers waar de advocaat niets mee te maken had.

Het parket-generaal vond dat het verzoek van Danneels onontvankelijk was, omdat Danneels geen verdachte was en geen belang had bij de wraking. Het Hof volgt die redenering niet. Het meent dat iedereen bij wie een huiszoeking is gedaan of bij wie dingen zijn in beslag genomen, een belang kan hebben om een wrakingsverzoek in te dienen. (Dit onderdeel van het arrest zou in de toekomst wel eens verregaande gevolgen kunnen hebben, nvdr).

Maar het Hof verwerpt het verzoek van Danneels en co. Het meent dat de onderzoeksrechter wettelijk gezien inzage in de stukken mocht geven. De Troy beging geen "manifeste fout" toen hij het volledige dossier van de Commissie-Adriaenssens ter inzage gaf aan Meester Van Steenbrugge. Uit deze beslissing blijkt volgens het Hof ook geen vijandschap tegenover Danneels of het aartsbisdom. Het openbaar ministerie ging - volgens het arrest - niet in beroep tegen de beslissing van De Troy, zodat die dus wel wettig zal zijn geweest.

Mogelijk komt tegen dit arrest nog Cassatie omdat het Hof impliciet vindt dat een onderzoeksrechter bij inzage in het dossier geen enkele formele belangenafweging tussen de belangen van de verschillende partijen moet maken.

DE HOORZITTINGEN IN DE KAMER

De Kerk had de voorbije week nog andere katten te geselen. Kardinaal Godfried Danneels en aartsbisschop Andre-Joseph Leonard werden gehoord door de Kamercommissie Seksueel Misbruik. Dat leverde heel wat discussiestof op.

Wat waren de belangrijkste nieuwe punten uit deze hoorzittingen?

* Het wordt duidelijk dat de Belgische bisschoppen in twee groepen zijn verdeeld. De enen (Bonny, De Kesel, Harpigny) reageren streng en krachtig op ieder vermoeden van pedofilie: Bonny schorst verdachte priester preventief, De Kesel stapt naar het gerecht met zaken van mensen die hij duidelijk onschuldig vindt, Harpigny bepleit kerkelijke bestraffing van de alleroudste pastoors en is voor een meldingsplicht. De anderen (Van Looy, Danneels, Leonard) gedragen zich reactief en nemen een eerder afwachtende houding aan. Van Looy wachtte met het doorsturen van nieuwe meldingen over oude feiten tot er richtlijnen van de bisschoppenconferentie zouden zijn, Danneels vroeg klagers die bij hem kwamen niet naar namen van pedofiele pastoors, Leonard wil geen onderzoeken instellen op basis van namen van pedofiele pastoors alleen. Maar ook de "reactieven" vinden dat seksueel misbruik in de Kerk niet verdoezeld mag worden, ook zij excuseren zich ervoor en ook zij pleitten voor gerechtelijke en intern-kerkelijke sancties in alle gevallen.

* De slachtoffers van seksueel misbruik in de Kerk zijn er beter aan toe dan hun soortgenoten buiten de Kerk. Als de criminele feiten nl. verjaard zijn of als de dader vrijuit gaat om procedureredenen kunnen de slachtoffers van pedofiele pastoors nog altijd een kerkrechtelijke procedure aanspannen om een schadevergoeding van de dader te krijgen, omdat de verjaringstermijnen in het kerkelijk recht langer zijn dan die in het gewone recht van de staat en omdat de mogelijkheden tot schadevergoeding daar ook ruimer zijn. Aartsbisschop Leonard riep de slachtoffers van pedofiele pastoors ook op om die kerkrechtelijke procedures in ieder geval te gebruiken. Soortgelijke procedures bestaan niet voor vergelijkbare slachtoffers van seksueel misbruik in het gezin, in de sport en in de therapeutische sector.

* Leonard vond dat de schadevergoedingen voor de slachtoffers door justitie moeten worden vastgesteld. Vervolgens moet de dader die vergoeding betalen. Ook personen die medeplichtig zijn, schuldig verzuim pleegden of burgerlijk aansprakelijk zijn, kunnen door de gewone rechter worden verplicht tot schadevergoeding. Zo geldt het voor alle slachtoffers en dus ook voor die van pedofiele priesters, vond Leonard.

Moet de Kerk niet iets meer doen dan?

Leonard zegde dat hij huiverig staat tegen een automatisch recht op vergoeding van alle slachtoffers van pedofiele priesters. "Dokter Peter Adriaenssens was heel terughoudend tegenover schadevergoedingen: de meeste slachtoffers vragen geen schadevergoeding; schadeclaims kunnen een nieuwe cultuur van stilzwijgen stimuleren om die claims te ontwijken; het kan ook tot verklikkingen en onterechte schadeclaims leiden."

Leonard pleitte wel voor de oprichting van een solidariteitsfonds, waarin de Kerk vrijwillig geld zou kunnen storten. Maar de aartsbisschop meende ook dat dit fonds mede gespijsd moet worden door de andere sectoren waarin seksueel misbruik van minderjarigen wordt gepleegd. Zonder die allemaal op te noemen werd duidelijk dat zeker in aanmerking komen: de organisaties van de scouts, de therapeutische sector, de Gezinsbond, de Orde van Geneesheren, de sportfederaties e.d.

* Leonard wil dat koppels, die katholiek willen huwen, vooraf worden ingelicht over incest en pedofilie en dat ze na hun kerkelijk huwelijk ook pastoraal worden begeleid hierrond. "De meeste feiten van seksueel misbruik van kinderen komen nl. in het gezin voor", zo zegde hij. Hij wilde daar - in ieder geval voor de katholieke koppels - preventief ingrijpen. Kerkjurist en CD&V-senator Rik Torfs reageerde al afwijzend, omdat dit "de klok vijftig jaar zou terugdraaien en de pastoors de mogelijkheid zou geven om zich verregaand met het priveleven van hun katholieken te bemoeien".

* De aartsbisschop heeft in ieder bisdom een groepje laten oprichten dat de klachten over pedofiele priesters beluistert en desnoods de verantwoordelijke bisschop vraagt om er bij te zijn.

* Er komt een vademecum over hoe men binnen de Kerk met dit soort klachten moet omgaan en er komt ook een deontologische code.

* Leonard zegde bovendien dat kandidaat-priesters beter gescreend zullen worden en later ook beter begeleid. "Ik heb in Namen ieder jaar vijf priesters gewijd en geen enkele is betrokken bij seksueel misbruik met minderjarigen", zo zegde hij.

* De aartsbisschop had grote vragen bij de laicisering van priesters als kerkelijke straf achteraf. Bij die straf, die alleen door Rome kan worden opgelegd, wordt de priester terug leek gemaakt en krijgt hij zijn C4, zodat hij kan gaan stempelen. Leonard zegde dat laicisering er automatisch toe leidt dat de Kerk de pedofiele priester ook niet meer kan controleren of in een abdij kan plaatsen. Verder was Leonard voor een absoluut biechtgeheim en tegen een meldingsplicht voor seksueel misbruik, zoals die in Frankrijk bestaat, omdat die de vertrouwensrelatie tussen priester en bisschop in gevaar kan brengen, waardoor allerlei feiten niet meer aan het licht kunnen komen.

* Leonard verwierp de stelling dat het celibaat de oorzaak van het seksueel misbruik door priesters was "want het meeste seksueel misbruik van minderjarigen wordt gepleegd in het gezin, door getrouwde mensen. Als het celibaat de oorzaak van het seksueel misbruik was, dan zou de oplossing hiervoor het huwelijk zijn. En dat is het duidelijk niet."

BEDENKINGEN

1. De arresten van de Kamer van Inbeschuldigingstelling en van het Brusselse Hof van Beroep tonen aan dat er van een combine tussen het Brusselse gerecht en kardinaal Danneels tegen onderzoeksrechter De Troy geen sprake is. Het feit dat het Brusselse parket-generaal vond dat het wrakingsverzoek van Danneels onontvankelijk was, ontkracht de theorie van een groot katholiek complot om De Troy te wippen. Nochtans doet die theorie het nog altijd goed. Nu wordt duidelijk dat het Brusselse gerecht zich vooral op juridische elementen heeft gebaseerd om bepaalde beslissingen te nemen. Wellicht hebben bij sommigen ideologische elementen meegespeeld, maar die hebben in de rechtspraak toch niet de boventoon gehaald.

Nu er zicht is op de saisine van De Troy rijst de vraag hoe dit allemaal mogelijk is geweest. VRT-justitie-expert Leo Stoops opperde daarbij de volgende hypothese. Eremagistrate Halsberghe leefde op het einde van haar mandaat in onmin met de bisschoppen. Om die op hun nummer te zetten, flapte ze er het verhaal van de "geheime bergplaats" uit. Dat werd door ambitieuze speurders en de jonge onderzoeksrechter Wim De Troy heel ernstig genomen, wellicht te ernstig. Stoops wil met deze hypothese aantonen dat persoonlijke elementen in dit dossier belangrijker zijn dan een ideologische strijd.

2. De leden van de Kamercommissie Seksueel Misbruik hebben deze week ruim drie vierde van hun tijd besteed aan het eisen van excuses en schadevergoedingen van de Kerk. Nogal wat parlementsleden vonden het voorstel van Leonard om samen met andere sectoren een solidariteitsfonds op te richten, waar iedereen vrijwillig geld stort, "hoogst onvoldoende". Sommigen besloten er uit dat Leonard "niets voor de slachtoffers wil doen" en "zijn morele verantwoordelijkheid niet wil opnemen". Stefaan Van Hecke (Groen!) opperde zelfs de idee om de supplementaire schadevergoedingen, die de Kerk bovenop iedere rechterlijke verplichting volgens hem moet betalen, "dan maar af te houden van de dotaties aan de Kerk".

Merkwaardig. Waarom?

* De slachtoffers van pedofiele pastoors hebben nu juridisch al meer mogelijkheden dan die van andere pedofielen. De extreme aandacht die de parlementsleden hebben voor slachtoffers van pedofiele pastoors in het verleden komt beledigend over voor alle andere slachtoffers van pedofielen.

* Het parlement kan de Kerk niet dwingen tot een extra schadevergoeding buiten iedere gerechtelijke uitspraak om zonder de vrijheid van godsdienst te bedreigen. De Kamerleden weten dat ze zich hier niet mogen mee moeien, ze zegden dat ook voortdurend - en dat pleit voor hen - , maar tegelijkertijd gingen bijna al hun voorstellen over intern-kerkelijke zaken. Ze gedroegen zich deze week dus zoals de schoonmoeder die uitdrukkelijk verklaart "zich niet te zullen moeien" en die daarna zich met vuur en verve in de strijd gooit.

* Een parlementaire maatregel die alleen slachtoffers van pedofiele pastoors bevoordeligt zou het Grondwettelijk Hof nooit overleven, want hij zou andere slachtoffers in een vergelijkbare positie discrimineren. Een solidariteitsfonds voor de slachtoffers van pedofilie moet - uiteraard - gespijsd worden door alle sectoren waarin dit misdrijf voorkomt. Het voorstel van Leonard is dus allesbehalve gek. Maar hoe zou het concreet gerealiseerd kunnen worden? Door een hervorming van het Fonds voor Opzettelijke Geweldsmisdrijven tegen Personen? En hoever wil het parlement daarin gaan? Zijn de Persbond of de Gezinsbond financieel aansprakelijk voor seksueel misbruik uit de jaren zeventig van vorige eeuw dat nu weliswaar verjaard is, maar toch nog veel schade aanricht en dat gepleegd is respectievelijk door toenmalige journalisten of door toenmalige ouders? Over deze vragen zou Kamercommissie Seksueel Misbruik wel eens een debatje mogen houden.

3. De roep van de parlementsleden om excuses van de kerkelijke overheden, de sorrycultuur, was deze week prominent aanwezig. De Belgische bisschoppen, Leonard op kop, hebben zich al meermaals geexcuseerd voor het seksueel misbruik van priesters in het verleden. Maar voor sommige parlementsleden is het nooit genoeg. Sommigen verwachten dat ieder verhoor van een geestelijke begint met een hoogst persoonlijke akte van berouw. Dat kan symbolisch belangrijk zijn, maar het heeft tot pervers gevolg dat de persoonlijke verantwoordelijkheid van individuen voor hun eigen daden wordt uitgehold. De sorrycultuur, zoals ze nu wordt toegepast, bevordert een groepsdenken, dat alle individuen van een bepaalde sociale groep mee verantwoordelijk stelt voor gedragingen van sommige individuen uit die groep in het verleden. Daardoor wordt de individuele verantwoordelijkheid van de daders de facto geminimaliseerd. Is dat allemaal wel zo gezond?

4. Opmerkelijk was deze week ook dat nogal wat commissarissen aan de Kerk allerlei rechten misgunden die zij wel gunnen aan terroristen of aan de hormonenmaffia. Voorzitster Karine Lalieux (PS) is doorgaans een vurig pleitbezorgster van de mensenrechten en van de procedurerechten van vermeende terroristen, maar nu vond ze dat de Kerk geen gebruik had mogen maken van haar recht om De Troy te wraken. Want dat vertraagde de rechtsgang. Ook Carina Van Cauter (Open Vld), Marie-Christine Marghem (MR), Valerie Deom (PS), en Olivier Deleuze (Ecolo) verdedigden soortgelijke standpunten.

Deze nogal partijdige opstelling bleek verder toen het ging over de territoriale bevoegdheid van de bisschoppen. Enkele parlementsleden vonden het "verantwoordelijkheidsvlucht" als een bisschop een slachtoffer van seksueel misbruik in een ander bisdom dan het zijne doorstuurt naar dat andere bisdom. "Van het kastje naar de muur", meende Siegfried Bracke (N-VA). "Misschien zelfs schuldig verzuim", betoogde Van Cauter (Open Vld). Maar ja, Belgie is nu eenmaal opgedeeld in acht bisdommen! Net zoals er 28 parketten zijn. Vlucht de procureur van Hasselt zijn verantwoordelijkheid als hij criminele feiten uit Gent niet zelf afhandelt, maar ze doorverwijst naar de procureur van Gent? Pleegt hij dan schuldig verzuim? Vertraagt hij dan opzettelijk de rechtsgang? Of past hij gewoon de regels van de territoriale bevoegdheid van de parketten toe? En is dat niet evenzeer zo met de bisdommen?

Duidelijk was dat een aantal commissarissen de hoorzittingen van deze week niet nodig had om de Kerk van nalatigheid of schuldig verzuim te beschuldigen. Opmerkelijk was echter ook dat geroutineerde advocaten zoals Renaat Landuyt (sp.a), Raf Terwingen (CD&V) en Sophie De Wit (N-VA) zich niet bezondigden aan deze partijdigheidskwalen, ze gedroegen zich als bedachtzame wijzen, ze zwegen bij betwistbare voorstellen van hun collega's-parlementsleden. Landuyt hamerde op de moreel belangrijke vraag of een veroordeelde pedofiel nog priester kan blijven en hij moest op dat vlak ook twee kampen bij de bisschoppen vaststellen. Sophie De Wit kaartte voor het eerst belangrijke juridische vragen aan: kan een bisschop burgerlijk aansprakelijk zijn voor zijn pedofiele pastoor en als dat niet zo is, kunnen we dit dan wijzigen en hoe zou dat kunnen? Het blijft eigenaardig dat de bisschoppen zoveel dingen aan hun priesters kunnen opleggen, terwijl de verhouding bisschop-pastoor dan toch niet die van een werkgever tegenover een werknemer is, zodat (financiele) burgerlijke aansprakelijkheid niet mogelijk is.

5. Het gaat veel te ver om de Commissie nu al mislukt te noemen, of "een bezigheidstherapie voor parlementsleden die geen wetten durven maken zolang er geen regering is", zoals iemand in de wandelgangen fluisterde. De Commissie heeft immers nog drie volle maanden te gaan. Maar als ze constructieve voorstellen wil doen in de strijd tegen het seksueel misbruik van kinderen, dan zal ze het over een andere boeg moeten gooien. Dan zal ze haar pijlen vooral moeten richten op sectoren waar die misbruiken momenteel veel voorkomen en minder op de geschiedenis. Doet ze dat niet, dan dreigt ze zelf de geschiedenis in te gaan als een rondje Kerk-bashen.

 
 

Any original material on these pages is copyright © BishopAccountability.org 2004. Reproduce freely with attribution.