Leonard Twijfelt Aan Nut Van Laicisering, The Vandaag, December 22, 2010

Leonard Twijfelt Aan Nut Van Laicisering

The Vandaag
December 22, 2010

http://www.vandaag.be/binnenland/55021_leonard-twijfelt-aan-nut-van-laicisering.html

Aartsbisschop André-Joseph Léonard werd tijdens de namiddagzitting van de Kamercommissie Seksueel Misbruik in de Kerk bestookt met vragen door de Commissieleden.

Renaat Landuyt (sp.a): "Wat doet U met pedofiele priesters?"

Léonard: "Ik kan alleen spreken voor de periode tussen 1991 en 2010 dat ik bisschop van Namen was. Want in Mechelen-Brussel had ik nog geen nieuw geval. Zolang er een gerechtelijk onderzoek liep, nam ik preventieve maatregelen. Ik zorgde ervoor dat recidive onmogelijk was door de priester een taak te geven waar hij niet met kinderen in contact kon komen.

Als iemand zijn straf al volledig had uitgezeten en hij opnieuw een pastorale taak mocht opnemen, dan lichtten wij de parochie waar hij ging werken in en zorgden ervoor dat hij nooit alleen in de sacristie kon zijn."

Waarom laïciseert U niet wat meer?

Léonard: "Sinds 2001 moèten wij alle zaken van pedofiele priesters naar Rome sturen voor een intern kerkelijke sanctie. Dat kan laïcisering zijn. Rome wacht meestal tot het gewone strafgerecht een uitspraak heeft gedaan. Ik heb in Namen zo twee priesters 'naar Rome gestuurd'. Alleen Rome kan een priester opnieuw tot leek maken (laïciseren, nvdr.). Maar is dat altijd wel in het belang van het slachtoffer?

Laïcisering is symbolisch heel belangrijk, maar aan een gelaïciseerde priester heeft de Kerk niets meer te zeggen. Hij ontsnapt aan iedere controle. En moeten we er niet vooral voor zorgen dat er geen recidive meer is? Als een priester gelaïciseerd is, geven wij hem zijn C4, zodat hij kan gaan doppen. Ik heb verder overigens geen weet van gevallen waarbij pedofiele priesters bij wijze van sanctie vanuit een ander bisdom naar Namen werden overgeplaatst of andersom. Dit zou zeker geen gepaste sanctie zijn."

Raf Terwingen (CD&V): "Moeten bisschoppen zoals in Frankrijk geen meldingsplicht krijgen en hoe verhoudt zich dat tot het biechtgeheim?"

Léonard: "Als een priester bij mij kwam biechten, zei ik tegen hem: "Als je iets zegt wat Uw toekomst in het gedrang kan brengen of als het om een misdrijf gaat, dan stop ik." Ik nam dus voorzorgen! Ook als ik in een vertrouwelijk gesprek seksueel misbruik vernam, zei ik dat ik naar het gerecht zou stappen als ik me anders schuldig zou maken aan schuldig verzuim.

Maar het biechtgeheim is voor mij wel absoluut. Een volledige meldingsplicht voor alle seksueel misbruik van minderjarigen zoals in Franrkijk bestaat, heeft trouwens nadelen: de vertrouwensrelatie tussen de priester en zijn bisschop kan in gevaar komen. Misschien zegt de priester niets meer en dan weten we het ook niet."

Siegfried Bracke (N-VA): "Waarom kan de aartsbisschop niet fungeren als een soort van beroepsinstantie voor slachtoffers die door andere bisschoppen afgewezen zijn?"

Léonard: "Ik kreeg enkele brieven van slachtoffers die vonden dat ze niet voldoende gehoord waren door een collega-bisschop. Ik sprak die collega hierover aan en verwees het slachtoffer dan naar hem terug. Een aartsbisschop is immers geen beroepsinstantie. Alleen Rome is dat."

Bracke: "Nu legt U toch de lat wel erg hoog. Worden de slachtoffers niet van het kastje naar de muur gestuurd?"

Léonard: "Nee, want de slachtoffers kunnen ook altijd naar het gewone gerecht van hun land gaan. Bovendien kunnen de slachtoffers altijd vragen om een kerkelijke procedure op te starten. Dan is er een rechtszaak in eerste aanleg, één in beroep en één in Rome."

Valerie Déom (PS): "Maar is het niet al te gemakkelijk om feiten van buiten Uw bisdom gewoon naar de plaatselijke bisschop te sturen? Vlucht U zo Uw verantwoordelijkheid niet? Bevordert dat niet de stiltecultuur tussen de bisdommen?"

Léonard: "Nee, want er zijn toch overal territoriale grenzen: bij de gemeenten, bij de provincies, bij de gewesten. Een zaak tegen Vlaanderen span je ook niet in Wallonië aan. Er is geen stiltecultuur tussen de bisdommen, er was vroeger een stiltecultuur in de hele samenleving. Eerst en vooral in de gezinnen die de feiten niet wilden aangeven, vervolgens bij bepaalde beroepsgroepen én in de Kerk.

Ik wilde precies breken met die stiltecultuur. Dat heb ik in mijn rede met Pasen duidelijk gedaan. Peter Adriaenssens zei mij toen: als men in mijn beroepsgroep op dezelfde manier tewerk moest gaan als in de Kerk, dan zou er heel veel werk aan de winkel zijn."

Olivier Deleuze (Ecolo): "Ik hoor geen voorstellen om de Kerk structureel te veranderen. Is het celibaat niet mee schuldig aan het seksueel misbruik in de Kerk?"

Léonard: "Nee, want het meeste seksueel misbruik van minderjarigen wordt gepleegd door getrouwde mensen. Als het celibaat de oorzaak van het seksueel misbruik was, dan zou de oplossing hiervoor het huwelijk zijn. En dat is het duidelijk niet."

Marie-Christine Marghem (MR): "Waarom was U tegen de huiszoekingen van onderzoeksrechter Wim De Troy in het aartsbisdom?"

Léonard: "Ze waren buiten verhouding tot het doel dat hij wilde bereiken. Ook de ontplooiing van macht en middelen was te groot. Een graftombe van een kardinaal openbreken, mag toch nog wel bevraagd worden zeker. Ik heb geen kritiek op het principe van de huiszoekingen maar wel op de manier waarop ze gebeurden."

Marghem: "Die huiszoekingen waren helemaal niet buiten verhouding, de onderzoeksrechter is trouwens in zijn functie hersteld."

Stefaan Van Hecke (Groen!): "Had U eerder al contact met het gerecht?"

Léonard: "Nee, ik zocht het ook niet want dat zou kunnen worden uitgelegd alsof ik bepaalde dossiers zou willen arrangeren. Ik had ook na de inbeslagname van de dossiers op het aartsbisdom geen contact met het parket-generaal in Brussel.

Overigens voel ik mij geen slachtoffer van een samenzwering of complot tegen de Kerk. Ik wil me absoluut niet als slachtoffer uitroepen. En bovendien: al de campagnes tegen mij maken dat ik overal waar ik ga spreken volle zalen trek. Ik krijg door al die kritieken meer mogelijkheden in mijn ambt. Ik zou dus zeggen: ga je gang!"

Lalieux: "Wij hebben niets tegen de Kerk, monseigneur."