Hij Kwetst Veel Mensen, De Standaard, October 29, 2010

Hij Kwetst Veel Mensen

De Standaard
October 29, 2010

http://www.standaard.be/Artikel/Detail.aspx?artikelId=I431HAPR

BRUSSEL - Ook binnen de Kerk leeft onvrede met de blunders waar aartsbisschop Léonard stilaan een patent op lijkt te hebben. Rik Torfs roept op tot een petitie waarin gelovigen kunnen zeggen dat Léonard niet hun spreekbuis is.

Van onze redacteurs

'Hoe is het in godsnaam mogelijk?' Dat was het eerste wat Jef Ravelingien, priester van de basisbeweging in Brugge, gisteren dacht toen hij zijn krant opensloeg en daar las wat aartsbisschop André-Joseph Léonard nu weer had gezegd. Waarom weer zo'n controversiële uitspraak waarbij Léonard het opneemt voor bejaarde daders van seksueel misbruik?

'Je kan toch geen onderscheid maken tussen bejaarde priesters en andere bejaarde daders? Wat voor de een geldt, moet ook voor de ander gelden. Als er verjaring is, dan voor iedereen. Als er nog vervolgd kan worden, moet ook iedereen onder dezelfde lat.'

Aids, in vitro-fertilisatie, seksueel misbruik: het zijn delicate maar maatschappelijk relevante thema's, zegt Ravelinghien. 'We moeten daar binnen de Kerk serieus over nadenken. Maar er zo uit de hoogte over praten, zoals de aartsbisschop doet, dat kan voor mij echt niet meer. Hij praat alsof we nog in een andere tijd leven, waarin men ontzag had voor wat de baas verkondigde. Die tijd is voorbij.'

'Ontmoedigend?' De Leuvense theologe Annemie Dillen, voorzitter van de vzw Gezinspastoraal, wikt haar woorden. 'Ik denk dat het voor velen die als pastores werkzaam zijn, ontmoedigend is, ja. Omdat de aandacht van het publiek heel sterk op de uitspraken van de aartsbisschop wordt getrokken, terwijl de Kerk in Vlaanderen veel breder is dan dat. En er zoveel mooie dingen in gebeuren.'

Ze denkt aan de vele pastores die in zorgvoorzieningen actief zijn en daar 'fantastisch werk' doen. 'Die mensen worden voortdurend aangesproken over wat de aartsbisschop heeft gezegd. Dat is moeilijk. Het maakt dat ze zich gaan afvragen: waar situeer ik mij nog binnen die Kerk? Gelukkig hebben we een brede Kerk met heel veel verscheidenheid en visies, waar velen zich thuis kunnen voelen. Dat zou men gaan vergeten als alle aandacht naar Léonard gaat. Maar zo'n uitspraak kwetst natuurlijk ook heel veel mensen.'

Ook Lutgardis Craeynest, overste van de Zusters Don Bosco in Wijnegem en voorzitter van de Unie van de Religieuzen, betreurt de uitspraak van de aartsbisschop. 'Ik ken Léonard als een joviale, bewogen man, maar vaak denk ik: dat had hij beter niet, of niet zo gezegd. Maar zijn uitspraken hebben geen effect op ons dagelijks werk. Wij doen voort volgens het evangelie, in dienst van de mens.'

En daarom, zegt de Leuvense kerkjurist Rik Torfs, moet er in kerkelijke kringen een initiatief worden genomen dat duidelijk maakt dat Léonard niét de spreekbuis is van de hele Kerk in dit land.

'Met een petititie kunnen we tonen dat we afstand nemen van wat hij zegt. Men denkt te vaak dat Léonard namens iedere gelovige spreekt. Dat is niet zo. De Kerk heeft geen spreekbuis. Zoals ze ook geen baas heeft: Léonard is namelijk niet, zoals vaak wordt gedacht, het hoofd van de Kerk in België. Hij is de aartsbisschop van Mechelen-Brussel.'

Torfs zegt dat hij vooral bekommerd is om de vele priesters, pastorale werkers en aalmoezeniers voor wie het 'nu al uiterst moeilijk werken' is, gezien de crisis omtrent seksueel misbruik in de Kerk. 'Zij kunnen die wekelijkse gewoonte van Léonard om te provoceren nu wel missen. En laat het duidelijk zijn: wat Léonard zegt heeft niets met de katholieke moraal of de katholieke leer te maken. Hij verkondigt een persoonlijk standpunt.'

De Harelbeekse priester Paul Becue laat als een van de weinigen een heel ander geluid horen. 'Ik ben blij dat er eindelijk weer iemand is die voor zijn mening uitkomt, die ingaat tegen het politiek correcte denken. Zoals Jezus Christus vroeger. Léonard dwingt ons over de dingen na te denken. Veel overhaaste reacties komen van mensen die niet nadenken over wat hij zegt, vanuit een haat tegen de kerk.'

Slachtoffers

Lieve Halsberghe, van het overlevingsnetwerk SNAP, reageert ronduit boos: 'Uit deze uitspraken blijkt een totale minachting voor de slachtoffers en hun leed, dat levenslang is en niet verjaart. Ze bewijzen nogmaals dat de Kerk altijd volledig en alleen op zichzelf gericht is.'

Zeer spijtig, vindt ook de advocate Christine Mussche, die meerdere slachtoffers van misbruik binnen de Kerk vertegenwoordigt. 'Spijtig dat Léonard de indruk wekt meer te geven om de daders dan om de slachtoffers'. Maar in feite maakt het niet uit: 'De man mag in zijn kerkelijke niche gelijk welke uitspraken doen, hoe ongelukkig ook. Maar het is alleen de rechtbank die kan beslissen of een zaak al dan niet verjaard is. Wat ons betreft, als wij de tijdslijn kunnen doortrekken, en wij de volgehouden houding van schuldig verzuim door de Kerk kunnen aantonen, wordt dat nog een boeiend debat.'