Grote Gebaren Zijn Nu Zeker Niet Nodig, De Standaard, September 15, 2010

"Grote Gebaren Zijn Nu Zeker Niet Nodig"

De Standaard
September 15, 2010

http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=PN2VC965

In de kritiek van zijn collega ziet Johan Bonny (rechts, naast Andre-Joseph Leonard en Guy Harpigny) een botsing tussen twee verschillende benaderingen. 'Wij hebben er nu voor gekozen om vergiffenis te vragen door kleine maar concrete gebaren. De Vlaamse

BRUSSEL - Guy Harpigny, de bisschop van Doornik, noemde de persconferentie van de bisschoppen 'een gemiste kans op een mea culpa'. 'Vergiffenis vragen moet nog gebeuren.' Zijn Antwerpse collega Johan Bonny spreekt dat tegen. 'Wij zijn genoeg bezig met onze schuldbekentenis.'

Van onze redacteur

De Doornikse bisschop Guy Harpigny blikt bijzonder kritisch terug op de persconferentie die hij en zijn collega's maandag gaven om het kerkelijk centrum voor erkenning, heling en verzoening voor te stellen. Als bisschop-referent voor klachten over kindermisbruik was hij gisteren te gast in het Radio 1-programma 'De Ochtend' om zijn licht te laten schijnen over de houding van de Kerk na het eindrapport van de commissie-Adriaenssens.

Voor Harpigny komt het er op neer dat het kerkelijk instituut te weinig expliciet zijn schuld heeft bekend tegenover de slachtoffers van seksueel misbruik.

'De persconferentie was geen groot mea culpa. We zijn daar te voorzichtig voor. Uit vrees dat mensen geld komen vragen, durven we niet te zeggen dat we moreel en juridisch verantwoordelijk zijn. Een grote schuldbekentenis zal nog moeten gebeuren. Het was een gemiste kans.'

Guy Harpigny in 'De Ochtend'

De Antwerpse bisschop Johan Bonny gaat niet akkoord met de kritiek van Harpigny. 'Wij zijn volop bezig met een mea culpa', vindt hij. 'Na het “Ad limina,-bezoek aan Rome (een vijfjaarlijkse trip waarop de bisschoppen verslag uitbrengen over hun provincie, red.) hebben we in een brief aan onze gelovigen duidelijk het signaal gegeven dat we fouten hebben gemaakt en dat we daarvoor de verantwoordelijkheid dragen.'

Die bisschoppelijke brief van 19 mei verwoordde het schuldbesef als volgt: 'We moeten bekennen dat kerkelijke verantwoordelijken de ernst van het misbruik en de omvang van de gevolgen ervan onvoldoende hebben onderkend. (...) Aan wie slachtoffer werd van misbruik vragen wij om vergeving, zowel voor het misbruik zelf als voor de onzorgvuldige behandeling ervan.'

Sommigen, waaronder blijkbaar monseigneur Harpigny, beschouwen die brief als een te omfloerste schuldbekentenis. Zij willen een meer expliciet signaal. Bisschop Bonny is zich ervan bewust dat zo'n mea culpa uiteenlopende vormen kan aannemen. 'Je kunt dat doen met eenmalige spectaculaire evenementen of door meer geleidelijk de fout te erkennen', zegt hij. 'Maar wanneer je dat vol spektakel aanpakt, loop je het risico dat het publiek de volgende dag alles vergeten is.'

In de kritiek van zijn collega ziet Bonny een botsing tussen twee verschillende benaderingen. 'De invulling van monseigneur Harpigny toont misschien het onderscheid tussen de Latijnse en de Germaanse mentaliteit. Wij hebben er nu voor gekozen om vergiffenis te vragen door kleine maar concrete gebaren. De Vlaamse houding is er niet een van grote woorden. We zijn daar zelfs allergisch voor.'

'De Kerk is te veel met zichzelf bezig. Daardoor gaat er te weinig aandacht uit naar de slachtoffers.'

Volgens Bonny toont de Kerk wel voldoende dat ze belangstelling heeft voor de slachtoffers. 'Gisteren (maandag, red.) hebben we duidelijk gemaakt hoe we die slachtofferhulp willen aanpakken. Onze focus lag op de vraag “Wat na Adriaenssens?,. Iedereen heeft daarna recht op bedenkingen. Zeggen wat er niet in zat, kunnen we allemaal doen. Je moet eerst kijken naar wat we wel hebben voorgesteld.'

'Er zijn er die zeggen: trek het uit de handen van de Kerk en laat alles over aan justitie. Maar weglopen van het probleem is ook niet goed. Wie met een probleem van misbruik naar de Kerk wil komen, moet dat kunnen. Wij moeten bereid zijn daar het meest passende antwoord op te geven.'

'Het was fout om Rik Deville als vertegenwoordiger van de slachtoffers niet binnen te laten op de persconferentie. Binnenkort ga ik met hem praten.'

'De afspraak was om een persconferentie te houden', repliceert Bonny. 'Daarvoor zijn regels. Een daarvan is dat je alleen mensen met een perskaart erop toelaat. Anders krijg je problemen met de journalisten zelf. Achteraf bekeken had het misschien beter anders gelopen. Nu is het wel zo dat we al gesprekken hebben gehad met meneer Deville en in de toekomst nog zullen praten. De slachtoffers hebben vele vertegenwoordigers, Rik Deville is een van hen. In die zin zullen wij naar hem blijven luisteren.'

De Brugse bisschop Jozef De Kesel deelt de mening van Bonny. 'Een persconferentie is alleen bestemd voor de media en de organisatoren. Overal en altijd. Dat is heel eenvoudig.' De Kesel wenst zich net zoals de andere bisschoppen te onthouden van verder commentaar op zijn collega.

'Als je zegt dat je in de eerste plaats zal luisteren naar de slachtoffers, dan is het niet de bedoeling om in elk medium aanwezig te zijn', laat de woordvoerder van de Gentse bisschop Luc Van Looy weten.