Uit Ellende Kan Iets Goeds Komen, De Standaard, September 13, 2010

"Uit Ellende Kan Iets Goeds Komen"

De Standaard
September 13, 2010

http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=AO2VANHI

'We zijn vastbesloten op een nieuwe manier te werken', zegt Andre-Joseph Leonard. 'Maar dat gaat niet als we nu al in detail het nieuwe initiatief op poten zetten. Het is een complexe zaak en we moeten goed uitkijken dat we met alle aspecten rekening houd

Aartsbisschop Andre-Joseph Leonard (70) ziet deze hele crisis als een loutering voor de Kerk. 'Dit is wat we hebben gewild, dat alles naar boven kwam.'

Van onze redacteur

'Verbijsterend' noemt Andre-Joseph Leonard de verhalen die hij heeft gelezen in het eindrapport van de commissie-Adriaenssens. 'Ik heb een vreselijk medelijden met de slachtoffers', zegt hij. 'Maar uiteindelijk is het dit wat we hebben gewild. We hebben de slachtoffers opgeroepen om hun verhaal te brengen, en 475 mensen hebben dat gedaan.'

Na het ontslag van Roger Vangheluwe heeft de commissie onder leiding van kinderpsychiater Peter Adriaenssens 475 dossiers samengesteld van geestelijken die minderjarigen zouden hebben misbruikt. De commissie heeft afgelopen vrijdag haar werkzaamheden afgerond met een rapport waarin slachtoffers hun schokkende getuigenis deden.

'De verhalen zijn heel pijnlijk om te lezen', zegt de aartsbisschop. 'Maar ik zie het als iets positiefs. Uit deze ellende kan iets goeds komen. Dit stimuleert ons om nieuwe initiatieven te nemen. Het is een kans voor de Kerk om een loutering en zuiveringsproces door te maken.'

'Tegelijk hoop ik dat dit een signaal is naar andere domeinen in de samenleving. Ook in de sport, het leger en de hulpverlening is nog werk aan de winkel. Ook daar zal een zuivering moeten plaatsvinden.'

Bij uw aanstelling tot aartsbisschop begin dit jaar nam u zich voor om veel onder de mensen te komen. Hoe zijn de reacties van de gelovigen op het kindermisbruik?

'Ik krijg veel bemoedigende reacties en steun van de gelovigen. Vanaf volgende maand ga ik mijn contacten nog uitbreiden. Ik begin aan een ronde van alle dekenaten van het aartsbisdom Mechelen-Brussel. Er zijn 33 dekenaten en vanaf oktober zal ik in elk van hen tien dagen op bezoek gaan. Ik blijf er logeren en zal met de mensen spreken.'

Is de voorbereiding van een 'centrum', wat u nu aankondigt, voldoende als antwoord aan de slachtoffers?

'We willen niet overhaast te werk gaan en daarom moeten de vier experts eerst een uitgebreide consultatie doen. Vier maanden geleden hebben we in een pastorale brief aangekondigd dat we vanaf nu op een nieuwe manier willen werken. We zijn vastbesloten dat ook echt te doen. Maar dat gaat niet als we nu al in detail het nieuwe initiatief op poten zetten. Het is een complexe zaak en we moeten goed uitkijken dat we met alle aspecten rekening houden.'

'Ik heb met de bisschoppen ook afgesproken dat we bereid zijn rechtstreeks met de slachtoffers in gesprek te gaan. Slachtoffers die een gesprek met een bisschop willen, kunnen dat krijgen.'

De commissie-Adriaenssens heeft ontslag genomen, nadat het gerecht haar 475 dossiers in beslag had genomen. Hoe kijkt u daarop terug?

'Ik betreur nog steeds die ingreep en zeker ook de gevolgen. Iedereen heeft er schade door geleden, kostbare tijd is verloren gegaan. Het heeft ons wel duidelijk gemaakt dat we een grondiger overleg moeten voeren met het gerecht. Net zoals er overleg nodig is met Welzijn.'

U doet opnieuw een oproep aan de daders om zich te melden. U heeft dat na het ontslag van Roger Vangheluwe ook al gedaan. Het eindrapport van de commissie-Adriaenssens toont aan dat uw vorige oproep geen enkel effect had.

'Peter Adriaenssens spoort ons aan die oproep te herhalen. We vragen nog eens uitdrukkelijk dat de geestelijken die zich aan kindermisbruik schuldig hebben gemaakt, zich kenbaar maken.'

Rome beslist nu over het lot van Vangheluwe. Wat zou uw advies zijn?

'Ik heb daarover geen verantwoordelijkheid. Maar als men mijn persoonlijke advies zou vragen, dan lijkt het mij logisch dat hij geen pastorale taken meer uitoefent. Dan is de vraag wat zijn klerikale status moet zijn. Er zijn twee mogelijkheden. Binnen de Kerk is het de gewoonte dat iemand zijn klerikale status verliest, als de feiten niet verjaard zijn. In dit geval zijn de feiten wel verjaard, maar gaat het om zeer zwaarwichtige feiten.'