Van Het Toneel Verdwijnen Zal Niet Genoeg Zijn, De Standaard, September 11, 2010

Van Het Toneel Verdwijnen Zal Niet Genoeg Zijn

De Standaard
September 11, 2010

http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=8J2V2ME3

Van het toneel verdwijnen zal niet genoeg zijn

Een oproep om de pedofiele ex-bisschop Roger Vangheluwe naar Angola te sturen klinkt ferm, maar is eigenlijk naast de kwestie, vindt MARLEEN TEMMERMAN. Ten eerste zijn er in Angola ook kinderen en ten tweede is het probleem niet opgelost door simpelweg een dader uit zijn bisdom te verbannen.

Ik had me voorgenomen niet publiek te reageren op het schrijnend, pijnlijk en beschamend nieuws over seksueel misbruik door priesters, maar ik deed het toch op 30 april 2010 toen ik me in mijn ochtendkoffie verslikte bij een radio-interview waarin een paar brave Brugse dames bisschop Vangheluwe toch een goed mens vonden: ‘Het is toch wreed he maar dat gebeurt overal he meniere, en 't is toch zuk ne goeie mensch, onze bisschop.' Dat was er over, en ik kroop in mijn pen. Mijn opiniestuk over ‘een goede mens' werd gevolgd door een dubbelinterview met kerkjurist Rik Torfs (DS 30 april) waarbij Rik nog opvallend mild was voor de gevallen bisschop, evenals een aantal van zijn collegae.

Nauwelijks enkele uren na de krachtige veroordeling door aartsbisschop Leonard klonken alweer vergoelijkende woorden van de Gentse bisschop Van Looy. Hij bleef evenveel respect hebben voor de mens Vangheluwe. Rik Torfs oogstte dan weer heel wat verontwaardigde reacties nadat hij had verklaard dat de misdaden van Vangheluwe ‘zijn verdiensten als bisschop niet tenietdoen' (DS 30 april), ‘...dat alles neemt niet weg dat dit voor Vangheluwe een persoonlijk drama is. Hij was een verdienstelijk bisschop en nu ligt zijn hele reputatie aan diggelen', zei Rik Torfs toen.

De teneur is gekeerd. Nu spreekt ook de kerk harde taal, vooral omdat hij de gevallen bisschop te prominent aanwezig is op Belgisch grondgebied. Hij richt teveel schade aan, hij moet uit het oog van de storm. Ik verslikte me een tweede keer in mijn koffie en besloot opnieuw te reageren toen ik eerder deze week Tertio-journalist Jan De Volder hoorde pleiten voor een one way ticket voor Vangheluwe naar Angola. Naar Angola? Een belediging voor het Afrikaanse land, waarom zou Afrika in godsnaam onze gevallen engelen moeten opvangen? Alsof dat ze daar nog niet genoeg problemen hebben, dat ze nog een missionaris als Vangheluwe kunnen gebruiken. Kom zeg, een beetje respect voor de inwoners en vooral voor de kinderen van Angola, graag.

De hoofdredacteur van Tertio, Peter Vande Vyvere, vindt dat Vangheluwe op zijn minst het territorium van zijn vroegere bisdom, West-Vlaanderen, moet verlaten en bij voorkeur wegtrekt uit het land. Wat een Belgisch exportproduct! Met een goed pensioen en a little help from your friends kan dat geen probleem zijn, toch? Waarom stuurt met de ex-bisschop niet gewoon naar Rome? Het zou een mooie geste zijn van het Vaticaan om alle priesters die zich schuldig gemaakt hebben aan seksueel misbruik onderdak te geven, hen aan het werk te zetten in de sector onderhoud van het patrimonium of iets dergelijks. Zo kunnen ze zich maatschappelijk nuttig maken. Bovendien zou het geen kwaad kunnen te analyseren waarom dit probleem zo vaak voorkomt binnen kerkelijke structuren. Daar kunnen ze dan de nodige conclusies uit trekken, zoals de afschaffing van het celibaat voor priesters. Voorts kunnen ze in creatieve soberheid leven en zich ter beschikking houden van het gerecht.

En de slachtoffers? Een aantal onder hen ken ik persoonlijk en hun oude wonden gaan weer open. Het is hoog tijd dat er weer sereniteit komt in het debat, maar ook oplossingen in de eerste plaats voor de slachtoffers. Naast gerechtigheid en tegemoetkomingen door de kerk in het fysiek en psychisch lijden van de slachtoffers is het ook tijd om na te denken over wat we als maatschappij met dit drama aanvangen en hoe we dit kunnen vermijden naar de toekomst toe. Een parlementaire commissie zou zich moeten buigen over institutioneel misbruik, om te beginnen in de kerk, maar ook in andere sectoren waar machtsmisbruik leidt tot seksueel misbruik van kinderen of zwakkeren, veelal door degenen die hen zouden moeten beschermen. Verder moet er, na de eindconclusies van de commissie-Adriaenssens, een duidelijk aanspreekpunt komen voor alle slachtoffers.

MARLEEN TEMMERMANWie? Gynaecologe en SP.A-politica. Wat? De kerk moet niet alleen een oplossing vinden voor de daders van misbruik binnen de kerk, ze moet ook een grondige zelfanalyse doen. Waarom? Ze moet zich bijvoorbeeld afvragen waarom misbruik binnen kerkelijke structuren zo vaak voorkomt en daar iets aan doen.